Әлия Молдағұлованың туғанына 100 жыл  Биыл қазақтың даңқты батыр қызы Әлия Молдағұлованың туғанына 100 жыл. Қан майданда ерлікпен қаза тапқан қаршадай қыз ұлтымыздың мақтанышы. Шығыстың қос шынары Әлия мен Мәншүкке арналған көркем фильм, ой-толғаулар мен әуезді әндер аз емес. Биыл олардың қатары Әлия Молдағұлованың тағдыры мен өмір жолын бейнелейтін жаңа мюзикл-спектаклімен толықты.    Он сегіз жасында жау қолынан қаза тапқан өжет қыздың ерлігі көпшілікке мәлім болғанымен, өмір жолы қиындыққа толы. Әлия жеті жасында жетімдіктің ащы дәмін сталиндік сұрқия саясаттың кесірінен татқан. Әкесі Нұрмұхамбетті – халық жауы деп қудаласа, анасы Маржан 1933 жылы бидай масағын тергені үшін күзетші оғынан қаза тапқан. Қаршадай қыздың қасіретке толы тағдыры қойылымға арқау болмақ.  Есләм Нұртазин, қоюшы режиссёр: -Ахтанов театрына, өзіне оң жамбасына келетіндей жаңа пьеса, жаңа либретта, жаңа музыканы жазып шықтық. Бұл толыққанды мюзикл. Қақтығыс-шайқастарының барлығын біз хореграфиямен, әнмен жеткіземіз.  Әлия қазақтың алғашқы кәсіби теміржолшыларының бірі, нағашы ағасы Әбубәкір Молдағұловтың қолында өскен. Әлияны алдымен Мәскеуге, кейін Ленинград қаласына оқуға түскенде өзімен бірге ерте кеткен. Батыр қыз Ленинградтағы №46 мектеп-интернатында білім алып, сұрапыл соғыс басталғанда қоршауда қалады. Бұғанасы бекімеген жасөспірім алдымен ұшқыштар курсына, кейін мергендер мектебіне өзі сұранған. Әлияның рөлін Ажар Жәрденбекқызы сомдайды. Ажар Жәрденбекқызы, театр актрисасы: -Маған осы мюзикл-спектаклімізде ең қатты ауыр тиетін сахна – ол Әбубәкір, нағашы ағасымен сахнасы. Өзі бағып-қақты, Нұрмұхамбеттің, әкесінің аманат етіп тапсырған қызы. Бірақ сол Әбубәкір ағамыздың айтқанын тыңдамай өзінің Отаны үшін, рухы үшін, өмірі үшін деп Әлия апамыз аттанған болатын. 

Жанар Мақсұтова, Ә. Молдағұлова облыстық мемориалды музейінің директоры:-Біздерде осы мамыр айының аяғына дейін барлық күндерге кесте толық. Ол тек қана мектеп оқушылары мен студенттері ғана емес, қала тұрғындары, қонақтары.  

 Мемориалды музей батырдың жүз жылдығына орай қайта жарақталды. Әлия Молдағұлованың өмір жолы туралы ақпарат жаңа технологиялардың көмегімен көрсетіледі. Туған ауылы мен қоршаудағы Ленинград, ұрыс даласын диарамалар суреттейді. Қаршадай қыздың жертөледе отырып сіңілісі Сапураға хат жазып отырған сәті, сол қан майданның ортасында тұрғандай әсер қалдырады.

Мюзикл о жизни и подвиге Алии Молдагуловой представят в Актобе  В этом году исполняется 100 лет со дня рождения Алии Молдагуловой.  К памятной дате в Актобе представят новый спектакль о жизни и подвиге легендарной девушки-снайпера.  Роль Алии Молдагуловой  в спектакле исполняет 22-хлетняя Ажар Жарденбеккызы. Воссоздать на сцене образ легендарной девушки было нелегко, признаётся актриса. Чтобы передать характер главной героини, Ажар Жарденбеккызы долго готовилась к спектаклю, знакомилась с архивными материалами. Ажар Жарденбеккызы, актриса:- Самая тяжёлая сцена для меня - это сцена с дядей Абубакиром. Передать её зрителям нелегко. Я сильно переживаю, играя эту сцену, потому что Нурмухамет  отец Алии, доверил ему свою дочь и попросил беречь её. Однако, несмотря на просьбу дяди вернуться домой, не идти на фронт,  она отправилась защищать Родину.    

Еслям Нуртазин, режиссёр-постановщик:- Это совершенно новое произведение Алия Молдагулова, мюзикл. Почему мюзикл, потому что выразительность средств у мюзикла больше, чем у всех других сценических жанров. Здесь мы можем использовать хореографию, хор, музыку, пение. То есть, написана полностью новая пьеса.

Алия Молдагулова родилась в селе Булак Актюбинской области. После смерти матери её воспитывал дядя Абубакир Молдагулов. Вместе с его семьей Алия переехала в Москву, а затем в Ленинград. В блокадном городе девочка делилась своим хлебным пайком с другими детьми. Её доброту, смелость и мужественность отмечали учителя.  Татьяна Суворова, учитель:  - Она не по-детски серьёзная, не по-детски сосредоточенная на всём. Ведь она перенесла и голод, и холод, лишения, обстрелы, бомбёжки. Один путь этот по Ладоге, что стоил детям. И, тем не менее, она пожалуй за всех детей была мужественная.

В декабре 1942 года 17-летняя Алия Молдагулова поступила в высшую школу снайперской подготовки.  А в июле  1943 -го была направлена в 54 отдельную стрелковую бригаду.  Она участвовала в освобождении ряда населённых городов  Псковской области.  Алия Молдагулова погибла в бою за деревню Казачиха. Посмертно ей было присвоено звание Героя Советского Союза. Саулеш Тажбенова, старший научный сотрудник областного мемориального музея героя советского союза Алии Молдагуловой:- Когда в результате боёв был сильно ранен командир роты, Алия видя, что атака захлёбывается, что нужно, что-то делать, она увлекает бойцов в атаку, то есть встаёт в полный рост, первая бежит впереди батальона с призывом «Братья солдаты, за Родину». И это было несколько раз, в атаку она увлекала бойцов.

К 100-летию со дня рождения Алии Молдагуловой в областном мемориальном музее, который носит её имя, с помощью цифровых технологий  обновили экспозиции. В диорамах, на которых изображены Алия в доме  в родном селе Булак, блокадный Ленинград, а также её последний бой - используются звуковые и видеоэффекты. На голограмме легендарная девушка-снайпер пишет письма с фронта родным. Жанар Максутова, директор областного мемориального музея героя советского союза Алии Молдагуловой:- В экспозиции полностью представлены жизнь и героический подвиг Алии Молдагуловой. Всё это вызывает большой интерес у посетителей. У нас не только школы, детские сады, то есть поток большой горожан, гостей города, также туристов.

Часто организовывают экскурсии школьников  и в  родное село Алии Молдагуловой. В ауле  Булак расположен дом-музей Героя Советского Союза.

Источник: khabar.kz